Tag: teatr

Prywatny ranking rzeczy pozytywnych, czyli co dobrego w 2016 roku

nawias_2016

Na przekór wszystkim pesymistycznym doniesieniom ze świata, ten rok pozostawił po sobie też kilka jasnych wspomnień. W moim przypadku były to między innymi wspaniałe chwile spędzone z książką, w teatrze, na kabarecie, w kinie… Chwile rozpłynęły się w czasie, a wspomnienia zostały. Ich personifikacją są konkretne tytuły.

W tym podsumowaniu chciałabym wskazać książki, spektakle, filmy, które zapewniły mi wspaniałe przeżycia. Mam nadzieję, że nie tylko mnie. I jeszcze jedno – nie skupiam się na dacie premiery, więc niekoniecznie będą to tytuły, które pojawiły się w 2016 roku, lecz takie, które ja wtedy spotkałam na swojej drodze. Na szczęście.  

Najlepsza powieść

Gdybym musiała wybrać jedną, jedyną powieść z tych przeczytanych w mijającym roku, byłaby to Tajemnica Domu Helclów. Wszystko w tej powieści mi odpowiada: czas akcji, osadzonej w XIX-wiecznym Krakowie, humor, kryminalna zagadka, postać głównej bohaterki, rezolutnej doktorowej Szczupaczyńskiej, przewijający się w historii Tadeusz Żeleński, jeszcze sprzed czasu, gdy zaczął podpisywać się Boy… Wspaniała książka.

Moją recenzję możecie przeczytać tutaj:https://nawiasotwarty.pl/na-szlaku-tajemnicy-domu-helclow/.

Najlepsza literatura faktu

Uzupełnieniem powyższej lektury jest z pewnością historia trzech sióstr Pareńskich, spisana przez Monikę Śliwińską w książce Muzy Młodej Polski. Przy okazji poznajemy innych mieszkańców dawnego Krakowa, z rodziną Żeleńskich na czele. Świetna lektura, nie tylko dla historyków.

Najlepszy spektakl teatralny

Oczywiście, w moim zestawieniu musiało znaleźć się miejsce dla Teatru Starego. Moim hitem teatralnym pozostanie chyba na długo Bitwa Warszawska 1920, duetu Strzępka – Demirski, którą widziałam już kilka razy. Ja naprawdę uwielbiam ten spektakl. I choć w moim sercu rywalizuje on nieustannie z Nie-boską komedią. Wszystko powiem Bogu, to jednak w Bitwie jest taka skala emocji, że przy każdym graniu znajduję w niej nowy odcień.

O tym spektaklu pisałam np. tutaj: https://nawiasotwarty.pl/krajobraz-przed-bitwa-bitwa-warszawska-1920-teatr-stary-recenzja/

Najlepszy spektakl teatru telewizji

Moje odkrycie: wspaniała rola Piotra Fronczewskiego w spektaklu Ja, Feuerbach. Byłam zauroczona. Piękna opowieść o istocie teatru i o zachodzących w nim zmianach.

O tej realizacji pisałam więcej tutaj:https://nawiasotwarty.pl/czlowiek-zerowy-ja-feuerbach/

Najlepszy koncert

Wyczekany, wytęskniony koncert Janusza Radka, Popołudniowe Przejażdżki. To tak, jakby po latach spotkać starego przyjaciela.

O koncercie pisałam tutaj: https://nawiasotwarty.pl/popoludniowa-przejazdzka-z-januszem-radkiem-recenzja-refleksja/

Najlepszy film

Pierwszy tytuł, który przychodzi mi na myśl w tej kategorii, to Boska Florence, z Meryl Streep i Hugh Grantem. To pięknie opowiedziana historia. Taki emocjonalny przekrój przez życie.

Recenzję tego obrazu przeczytacie tutaj:https://nawiasotwarty.pl/po-prostu-boska-boska-florence/

Najlepszy serial

Zdecydowanie serial Artyści! No nic nie poradzę – teatr jest świetny, a serial o teatrze – genialny! I ta obsada. Coś pięknego. Czekałam na każdy odcinek z wypiekami na twarzy. Chętnie obejrzę wszystko jeszcze raz. I jeszcze raz. I jeszcze…

Najlepszy kabaret

Wahałam się między dwiema grupami: BudaPesz i A Jak. I chociaż uwielbiam Kabaret BudaPesz, to moim największym kabaretowym odkryciem tego roku jest zdecydowanie Kabaret A Jak, czyli grupa śpiewająco uzdolnionych pań. Tak trzymać!

Takich moich prywatnych “objawień” było więcej, ale te wymienione powyżej są mi bardzo bliskie i jako pierwsze pojawiają się w moich wspomnieniach. A Was co zachwyciło w mijającym roku?

Życzę Wam, aby nadchodzący rok, 2017, był dla nas wszystkich bogaty w takie piękne chwile i byśmy mogli się nimi cieszyć tak po prostu. Mimo wszystko.

„Dziady” na kilka sposobów [zestawienie]

Wczoraj obchodziliśmy Dzień Wszystkich Świętych. Dzisiaj świętujemy Święto Zmarłych, czyli Zaduszki. W czasach przedchrześcijańskich, a i później, w kulturze ludowej, w tym okresie obchodzono Dziady, którą to tradycję uwiecznił w swoim dziele Adam Mickiewicz. Jest to mój ulubiony dramat tego autora. Powstało wiele adaptacji, ekranizacji i inscenizacji tego tekstu. Niestety żadnej z nich nie widziałam na żywo. Poniżej przedstawiam listę tych, które widziałam za pośrednictwem telewizji, lub chciałabym obejrzeć.

dziady_autumn-deslauries
fot. Autumn DesLauries, (źródło: unsplash.com)

Lawa, reż. Tadeusz Konwicki, filmowa adaptacja Dziadów, 1989 r.

Znakomita adaptacja. Poza wątkami zaczerpniętymi bezpośrednio od autora sztuki, Tadeusz Konwicki wprowadził elementy historii Polski XX wieku (II wojna światowa, wizyta Jana Pawła II). Podobało mi się rozpisanie roli Gustawa-Konrada na Gustawa Holoubka i Artura Żmijewskiego, co dodatkowo poszerzyło pole interpretacyjne o wiek bohaterów. W obasadzie filmu znalazło się wielu wspaniałych aktorów: Maja Komorowska, Piotr Fronczewski, Grażyna Szapołowska, Jan Nowicki.

Dziady, reż. Konrad Swinarski, Teatr Stary w Krakowie, 1973 r.

Konrada zagrał Jerzy Trela. Czwartą ścianę przełamano wprowadzając pomost łączący widownię ze sceną. W ten sposób także publiczność mogła stać się aktorem. Telewizyjna wersja spektaklu powstała we współpracy z zespołem Teatru Starego.

W 1983 roku, już po śmierci reżysera, powstała telewizyjna wersja spektaklu.

Dziady, reż. Krzysztof Babicki, Teatr Śląski w Katowicach, 2011 r.

Krzysztof  Babicki uwspółcześnił dramat Mickiewicza, osadzając go w bliskiej nam rzeczywistości. W opisie spektaklu na stronie Teatru Śląskiego czytamy: „Spektakl ma swój początek w przytułku dla ludzi odrzuconych, tych, którym w życiu nie wyszło, którzy odpadli z tzw. wyścigu szczurów, znaleźli się na marginesie społecznym, dla „umarłych za życia”. Wśród nich znajduje się Guślarz, niegdyś artysta-malarz, marzyciel, który pewnego jesiennego wieczoru urządza w przytułku seans spirytystyczny. Podczas owej „nocy Dziadów” pojawiają się wszystkie mickiewiczowskie duchy.”

Spektakl został zarejestrowany dla Telewizji Polonia. Bardzo jestem ciekawa tej wersji dramatu. Współczesne odczytania klasyki zazwyczaj mi się podobają.

Dziady, reż. Kazimierz Dejmek, Teatr Narodowy, 1967 r.

To słynne wystawienie pozostaje  w sferze moich marzeń. Gustawa-Konrada zagrał Gustaw Holoubek. Scenografię do tej inscenizacji wykonał Andrzej Stopka, który pomieszkiwał kiedyś w mojej rodzinnej miejscowości.

Władze radzieckie nakazały zdjęcie spektaklu z afiszu, co doprowadziło do zamieszek i w efekcie do wydarzeń z Marca 1968 roku.

Dziady według Kabaretu Moralnego Niepokoju

Żeby nie było tak ponuro, na zakończenie proponuję Dziady w wersji Kabaretu Moralnego Niepokoju z programu Historia literatury według  Kabaretu Moralnego Niepokoju. By docenić obecność Anzelma Bohatyrowicza, zalecam obejrzenie całego programu. Warto.

Dziady to bardzo nośny tekst. Świetnie napisany dramat, o różnorodnej stylistyce, dający wiele możliwości interpretacyjnych. To dobrze, że po tylu latach wciąż jesteśmy w stanie odczytać Dziady na nowo, nie zapominając o kontekście ich powstania.

Teatromania postępująca. Część V, czyli miejsce do kochania

Teatromania

Nad moim rokiem 2016 wisi jakieś tajemnicze fatum. „Los, przeznaczenie”, jak by to powiedziała Hermenegilda Kociubińska. Chociaż wydarzyło się tego roku także wiele dobrego, pełno w nim małych tragedyjek, niezauważalnych dla szerszego grona, dla mnie całkiem pokaźnych. A wśród nich dwa poważne rozstania:  z Kinoteatrem Wrzos, który już niebawem przejdzie do wieczności, i z Rotundą, na pewno na ładnych parę lat. Oba te miejsca są mi bardzo bliskie i już odczuwam ich brak. A gdzie w tym wszystkim teatr?

OlŚnienie

Nic nie jest w stanie zastąpić tych miejsc w moim życiu, bo są z nimi związane momenty, które były dla mnie punktami zwrotnymi. Jednak mam wrażenie, że może ten mój „los, przeznaczenie” postanowił mi jakoś zrekompensować braki. Otóż dzisiaj uświadomiłam sobie, że przecież mam takie miejsce, do którego chętnie wracam. I właśnie rozpoczynam swój kolejny sezon teatralny w Teatrze Starym.

Nie potrafię nawet ubrać w słowa tego, jak bardzo czekałam na pierwszy spektakl, w którym będę mogła wziąć  udział po przerwie wakacyjnej. Niestety, ze względu na problemy zdrowotne, musiałam zrezygnować z wrześniowego spotkania ze sceną, ale niecierpliwie czekałam na październik. To musi być miłość.

Honey, I’m home!

Wspaniale będzie otworzyć te drzwi, przy Jagiellońskiej, i z uśmiechem przywitać się z panią kasjerką. Miłą, trzeba dodać, bo nie jest to teraz takie oczywiste. Cudownie będzie odebrać bilety na Do Damaszku. (Wspominałam już, że lubię wracać na niektóre sztuki wielokrotnie? Na tę idę po raz drugi. Co nieco na jej temat przeczytać możecie w artykule Idol w trzech osobach. ) A najlepiej będzie usiąść wreszcie w pierwszym rzędzie i czekać na trzeci dzwonek, po którym zgasną światła na widowni, a scena rozpali się błyskiem reflektorów.

Taka miłość, w sam raz

Tamte miejsca znałam od podszewki. Widziałam scenę, kulisy, piwnice, magazyny, ciało, duszę i serce tych miejsc (a i tak nadal skrywają wiele tajemnic). Z Teatrem Starym jesteśmy na razie na etapie fascynacji, ale kto wie, jak to się dalej potoczy. Na pewno jest to miejsce do kochania, nawet jeśli dla mnie pozostanie niedostępne pod wieloma względami. Teatrze, spędźmy ten sezon razem!

 

Pisane 11 października 2016 r.