Człowiek człowiekowi wilkiem, a zombie zombie zombie… “Duma i uprzedzenie, i zombie”

Oficjalny plakat “Dumy i uprzedzenia, i zombie”

Kiedy przez przypadek trafiłam na ten film w ramówce HBO, wiedziałam, że muszę go obejrzeć. Znam prozę Jane Austen i jej klasyczne adaptacje. Widziałam też kilka filmów o zombie, choć żadnego do końca nie byłam w stanie obejrzeć (poza teledyskiem do Thrillera). Ale gwarantuję, że jeśli: a) nie lubisz filmów na podstawie powieści panny Austen, a kochasz filmy o zombie, lub b) masz tak, jak ja: zombie są ci lekko obojętne, dopóki nie istnieją obok, za to kolejne ekranizacje Dumy i uprzedzenia wciągasz co najmniej z zainteresowaniem, ten film jest dla Ciebie. O ile potraktujesz go jak komedię.

Wojownicze panny Bennet

Przyznaję, że nie potrafię z pamięci przytoczyć nazwiska żadnego z aktorów, choć wielu z nich wzrokowo kojarzę. Mam jednak wrażenie, że siłą tej produkcji (czy też słabością, zależy od nastawienia oglądającego) nie są znane nazwiska, ale przepięknie rozplątana i upleciona na nowo przez autorów historia.

Nadal znajdujemy się w XIX wieku, w hrabstwie Hertfordshire, a pięć sióstr Bennet nadal poszukuje bogatych mężów. To znaczy bardziej poszukuje ich pani Bennett. Tym razem jednak, panny Bennet, w tym główna bohaterka, Elisabeth, nie skupiają się jedynie na czytaniu dzieł humanistycznych, robótkach ręcznych i sztuce konwersacji. Nie. Zostały wyedukowane w sztukach walki przez mnichów, chyba nawet tybetańskich. Teraz potrafią skopać tyłek nie tylko metaforycznie, sprawną ripostą. Szkoda, że tego szczegółu w ich edukacji nie dodała i Jane Austen, bo, zaiste, ubarwia to wiele scen. Wyobraźcie sobie wkurzoną Elisabeth Bennet i dodajcie jej ripostom ciosy z półobrotu.

O wszystko to zadbał ich ojciec, który jest najtrzeźwiej myślącym rodzicem i myśli realnie o rzeczywistości, a ta roi się od hord wygłodniałych zombie. Anglia została opanowana przez tajemniczą epidemię i pozostali przy życiu mieszkańcy muszą teraz kryć się przed zombiakami. Walce przeciw nim przewodniczy on – pan Darcy.

Darcy nadal ma to coś

Wiadomo, Colin Firth był najlepszym Darcym, ale ten grany przez Sama Rileya jest równie tajemniczy, chmurny i dumny. Elizabeth uprzedza się do niego od pierwszego wejrzenia i tak samo szybko oddaje mu swoje serce. Kto by nie kochał mężczyzny zwalczającego skutecznie setki zombie.

Równie tajemnicza jest jego protektorka, Lady Catherine de Bourgh. Zdecydowanie bardziej intrygująca, niż ta powieściowa, ale podobnie irytująca. Przynajmniej do czasu.

Zombie, wszędzie zombie

Anglia staje w obliczu nieuchronnej katastrofy. Zombie chcą przejąć stolicę i zdobyć władzę. A są wszędzie i nie każdego można rozpoznać na pierwszy rzut oka. Widok zombiaków w szatach z tamtej epoki jest jednym z najzabawniejszych akcentów tej opowieści. Twórcy zadbali o stroje z epoki i scenografię, więc zastępy nieumarłych hasają wśród łąk, lasów i salonów z tamtych lat. Biorąc pod uwagę sztywną etykietę tamtego okresu, zombie to także niezła metafora bezmyślnego podążania za wymaganiami tzw. opinii.

Polecam także wyłuskiwanie niezliczonych sucharów z zombie w tle. Kurtuazyjne dyskusje przy wiście nabierają wtedy zupełnie innego smaczku. Nie wierzyłam, że po seansie dojdę do takiego wniosku, ale ten film naprawdę dobrze się ogląda. Dawno się tak nie uśmiałam. Nie wiem, czy taka była intencja twórców, ale bawiłam się świetnie.

Wrzucenie tej znanej historii w samo centrum epidemii wirusa zamieniającego Anglików z XIX-wiecznej prowincji w zombie, odświeżyło ją i pozwoliło dostrzec w niej nowe odcienie. Jednym słowem, polecam. Ku pokrzepieniu serc. I mózgów.

O FILMIE

PREMIERA: 21.01.2016 r.

SCENARIUSZ: Burr Steers

REŻYSERIA: Burr Steers

OBSADA:

m.in. Liliy James, Sam Riley, Jack Huston

Więcej na temat filmu przeczytacie np. na stronie FilmWeb

„Dziady” na kilka sposobów [zestawienie]

Wczoraj obchodziliśmy Dzień Wszystkich Świętych. Dzisiaj świętujemy Święto Zmarłych, czyli Zaduszki. W czasach przedchrześcijańskich, a i później, w kulturze ludowej, w tym okresie obchodzono Dziady, którą to tradycję uwiecznił w swoim dziele Adam Mickiewicz. Jest to mój ulubiony dramat tego autora. Powstało wiele adaptacji, ekranizacji i inscenizacji tego tekstu. Niestety żadnej z nich nie widziałam na żywo. Poniżej przedstawiam listę tych, które widziałam za pośrednictwem telewizji, lub chciałabym obejrzeć.

dziady_autumn-deslauries
fot. Autumn DesLauries, (źródło: unsplash.com)

Lawa, reż. Tadeusz Konwicki, filmowa adaptacja Dziadów, 1989 r.

Znakomita adaptacja. Poza wątkami zaczerpniętymi bezpośrednio od autora sztuki, Tadeusz Konwicki wprowadził elementy historii Polski XX wieku (II wojna światowa, wizyta Jana Pawła II). Podobało mi się rozpisanie roli Gustawa-Konrada na Gustawa Holoubka i Artura Żmijewskiego, co dodatkowo poszerzyło pole interpretacyjne o wiek bohaterów. W obasadzie filmu znalazło się wielu wspaniałych aktorów: Maja Komorowska, Piotr Fronczewski, Grażyna Szapołowska, Jan Nowicki.

Dziady, reż. Konrad Swinarski, Teatr Stary w Krakowie, 1973 r.

Konrada zagrał Jerzy Trela. Czwartą ścianę przełamano wprowadzając pomost łączący widownię ze sceną. W ten sposób także publiczność mogła stać się aktorem. Telewizyjna wersja spektaklu powstała we współpracy z zespołem Teatru Starego.

W 1983 roku, już po śmierci reżysera, powstała telewizyjna wersja spektaklu.

Dziady, reż. Krzysztof Babicki, Teatr Śląski w Katowicach, 2011 r.

Krzysztof  Babicki uwspółcześnił dramat Mickiewicza, osadzając go w bliskiej nam rzeczywistości. W opisie spektaklu na stronie Teatru Śląskiego czytamy: „Spektakl ma swój początek w przytułku dla ludzi odrzuconych, tych, którym w życiu nie wyszło, którzy odpadli z tzw. wyścigu szczurów, znaleźli się na marginesie społecznym, dla „umarłych za życia”. Wśród nich znajduje się Guślarz, niegdyś artysta-malarz, marzyciel, który pewnego jesiennego wieczoru urządza w przytułku seans spirytystyczny. Podczas owej „nocy Dziadów” pojawiają się wszystkie mickiewiczowskie duchy.”

Spektakl został zarejestrowany dla Telewizji Polonia. Bardzo jestem ciekawa tej wersji dramatu. Współczesne odczytania klasyki zazwyczaj mi się podobają.

Dziady, reż. Kazimierz Dejmek, Teatr Narodowy, 1967 r.

To słynne wystawienie pozostaje  w sferze moich marzeń. Gustawa-Konrada zagrał Gustaw Holoubek. Scenografię do tej inscenizacji wykonał Andrzej Stopka, który pomieszkiwał kiedyś w mojej rodzinnej miejscowości.

Władze radzieckie nakazały zdjęcie spektaklu z afiszu, co doprowadziło do zamieszek i w efekcie do wydarzeń z Marca 1968 roku.

Dziady według Kabaretu Moralnego Niepokoju

Żeby nie było tak ponuro, na zakończenie proponuję Dziady w wersji Kabaretu Moralnego Niepokoju z programu Historia literatury według  Kabaretu Moralnego Niepokoju. By docenić obecność Anzelma Bohatyrowicza, zalecam obejrzenie całego programu. Warto.

Dziady to bardzo nośny tekst. Świetnie napisany dramat, o różnorodnej stylistyce, dający wiele możliwości interpretacyjnych. To dobrze, że po tylu latach wciąż jesteśmy w stanie odczytać Dziady na nowo, nie zapominając o kontekście ich powstania.